Doet de kou van de winter jou uitkijken naar een reis richting de warmte? Dan is een goede voorbereiding essentieel om gezond te blijven. Tropische ziektes en andere gezondheidsrisico’s kunnen jouw reisplezier behoorlijk verstoren. Met deze tips vertrek je goed voorbereid en kom je gezond weer thuis.
Laat je vóór je reis naar de tropen vaccineren tegen deze ziekten
Bij reizen naar de tropen is het belangrijk om je op tijd te laten vaccineren. Sommige vaccinaties zijn verplicht om een land binnen te komen, terwijl andere sterk worden aanbevolen om jezelf te beschermen.
Gele koorts
Symptomen
Plotselinge koorts, spierpijn, hoofdpijn, misselijkheid, braken en geelzucht. In ernstige gevallen kan gele koorts leiden tot leverfalen, inwendige bloedingen en overlijden.
Waarom vaccineren?
Het vaccin tegen gele koorts biedt levenslange bescherming en is verplicht voor veel tropische bestemmingen. Zonder een geldig vaccinatiebewijs (gele boekje) kan je sommige landen niet binnenkomen. Hou er rekening mee dat dit vaccin enkel te verkrijgen is in een erkende reiskliniek.
Tyfus
Symptomen
Hoge koorts, buikpijn, verstopping of diarree, hoofdpijn, zwakte en in sommige gevallen huiduitslag met kleine roze vlekken. Zonder behandeling kan tyfus levensbedreigend zijn.
Waarom vaccineren?
Tyfus wordt overgedragen via besmet voedsel en water, wat in landen met gebrekkige hygiëne een groot risico vormt. Het vaccin vermindert de kans op infectie aanzienlijk.
Hepatitis A en B
Symptomen van Hepatitis A
Koorts, misselijkheid, buikpijn, vermoeidheid, geelzucht en donkere urine. Deze infectie is meestal tijdelijk, maar kan langdurig herstel vergen.
Symptomen van Hepatitis B
Lijkt in het begin op hepatitis A, maar kan chronisch worden en leiden tot levercirrose of leverkanker.
Waarom vaccineren?
Hepatitis A wordt verspreid via besmet voedsel, water of contact met geïnfecteerde personen. Hepatitis B wordt overgedragen via bloed en lichaamsvloeistoffen, bijvoorbeeld bij medische behandelingen of onbeschermd contact. Je kan je voor beide apart laten vaccineren. Er bestaat ook een gezamenlijk vaccin.
Rabiës (hondsdolheid)
Symptomen
Eerst koorts, hoofdpijn en tintelingen rond de wonde van de beet. Later kunnen angst voor water, spierverlamming en uiteindelijk de dood volgen. Zodra symptomen optreden, is de ziekte vrijwel altijd fataal.
Waarom vaccineren?
Rabiës wordt overgedragen door een beet of kras van een besmet dier, zoals honden, katten, vleermuizen of apen. Het vaccin is cruciaal voor reizigers die in afgelegen gebieden verblijven of veel in contact komen met dieren.
Tetanus
Symptomen
Spierkrampen, stijve kaak, moeite met slikken, in ernstige gevallen ademhalingsproblemen en spierverlamming. Zonder behandeling kan tetanus fataal zijn.
Waarom vaccineren
Tetanus wordt veroorzaakt door bacteriën die via wonden het lichaam binnendringen. Vaccinatie is essentieel, vooral bij reizen naar gebieden waar medische hulp beperkt is. Deze vaccinatie wordt trouwens in België ook aanbevolen. De meeste mensen kregen deze vaccinatie als kind. Hetwordt aangeraden om die om de 10 jaar te herhalen.
Mazelen
Symptomen
Hoge koorts, verkoudheidsverschijnselen, hoest, rode ogen en een kenmerkende vlekkerige huiduitslag. Mazelen kunnen complicaties veroorzaken zoals longontsteking, hersenontsteking of overlijden.
Waarom vaccineren?
Mazelen zijn heel besmettelijk en komen nog regelmatig voor in ontwikkelingslanden. Vaccinatie beschermt niet alleen jou, maar helpt ook de verspreiding van de ziekte te voorkomen.
Behoed je voor deze tropische boosdoeners
Naast vaccinaties zijn er andere tropische ziektes waartegen je jezelf moet beschermen. Deze worden vaak veroorzaakt door muggen, besmet water of voedsel.
Dengue (knokkelkoorts)
Symptomen
Hoge koorts, hevige hoofdpijn, pijn achter de ogen, spier- en gewrichtspijn, huiduitslag en vermoeidheid. In ernstige gevallen kan het leiden tot inwendige bloedingen.
Preventie
Er is geen vaccin of specifieke medicatie tegen dengue. Bescherm jezelf met muggenwerende middelen, draag lange mouwen en broeken en slaap onder een muskietennet.
Chikungunya
Symptomen
Koorts, hevige gewrichtspijn (vooral in handen, polsen, knieën en enkels), huiduitslag en spierpijn. De gewrichtspijn kan maanden aanhouden.
Preventie
Net als bij dengue is muggenbescherming essentieel. Vermijd plekken met stilstaand water, waar muggen zich voortplanten.
Malaria
Symptomen
Koorts, koude rillingen, zweten, hoofdpijn, spierpijn, misselijkheid, braken en vermoeidheid. Zonder behandeling kan malaria levensbedreigend zijn.
Preventie
Gebruik preventieve malariamedicatie. Zorg voor een goede muggenbescherming, vooral tijdens de schemering en nacht, wanneer de malariamuggen het actiefst zijn.
Schistosomiasis
Symptomen
In de beginfase jeuk en huiduitslag op de plek waar de parasiet het lichaam binnendringt. Later kunnen koorts, spierpijn, diarree en bloed in de urine of ontlasting optreden. Zonder behandeling kunnen de nieren en lever beschadigd raken.
Preventie
Vermijd zwemmen of pootjebaden in zoetwatermeren en rivieren, vooral in risicogebieden. Drink alleen gefilterd of gekookt water.
Leptospirose
Symptomen
Koorts, koude rillingen, spierpijn, hoofdpijn, misselijkheid, braken en soms geelzucht. In ernstige gevallen kan het leiden tot nier- of leverfalen.
Preventie
Vermijd contact met stilstaand water of modder, vooral na overstromingen. Draag waterdichte schoenen of laarzen in risicogebieden.
Administratief in orde om gezond naar de tropen te vertrekken
Naast jouw reisdocumenten, vraagt een reis naar de tropen ook wat administratief werk rond gezondheid en geneesmiddelen. Volg deze checklist om zeker niets te vergeten.
- Check de gezondheidsrisico’s, aanbevelingen en verplichtingen voor jouw land van bestemming op de website Wanda van het Instituut voor Tropische Geneeskunde.
- Internationaal vaccinatiebewijs: dit wordt soms gevraagd aan de grens.
- Reisverzekering: controleer de dekking bij je mutualiteit en sluit eventueel een aanvullende verzekering af.
- Geneesmiddelenvoorschriften: hou er rekening mee dat voor geneesmiddelen die hier vrij te verkrijgen zijn, in andere landen wel een voorschrift nodig kan zijn.
- Gebruik je medicatie? Informeer minstens zes weken voor vertrek bij de ambassade van je bestemming welke documenten je nodig hebt. Zonder de juiste papieren kan je problemen krijgen bij de douane.
Jouw reisapotheek voor de tropen
Ook voor je reisapotheek geven we jou graag deze checklist mee.
- Middelen tegen muggen, specifiek voor de tropen
- Preventieve medicatie tegen malaria
- Producten tegen diarree
- Zonnebeschermingsproducten en nabehandeling
- Ontsmettende handgel
- Ontsmettingstabletten voor drinkwater
Vertrek je binnenkort naar de tropen? Kom langs bij Apotheek An De Witte. Wij vullen je reisapotheek aan en adviseren je over gezond reizen.